Felsefe nedir? Biraz düşünmek ister misin?

Hiç bir şeyin tam ortasında durup şöyle düşündünüz mü: “Ben neden buradayım?” ya da “Bu hayatın anlamı ne ki?” Belki gece yatağa uzandığında, belki bir kitap okurken ya da sadece camdan dışarıya bakarken… İşte o an -evet, tam o an- fark etmeden felsefe yapmaya başlamış oluyorsun.

Felsefe kelime olarak yunanca “philo” (sevgi) ve “sophia” (bilgelik) kelimelerinden gelir. Yani aslında “bilgelik sevgisi” demek. Ama bu bilgelik, sadece kitaplardan öğrenilen bir şey değil. Sorgulayan, anlamaya çalışan, nedenleri irdeleyen bir akıl yolculuğu. Felsefe, “neden” sorusunu durmadan sormaktadır. Çocukların bitmek bilmeyen “neden” soruları var ya, işte biraz onun gibi. Ama büyüdükçe o soruları sormaktan vazgeçiyoruz. Oysa filozoflar tam tersine, büyüdükçe daha çok soru soruyorlar.

Felsefe aslında hayatı sorgulamak demek. Neyin doğru, neyin yanlış olduğunu düşünmek. Gerçek dediğimiz şeyin ne kadar gerçek olduğunu tartmak. Mutluluk nedir?, özgürlük nedir?, iyilik nedir? – bunların hepsi felsefenin konuları. Ama şöyle bir şey var: Felsefe sana “doğru cevap budur” demez. Hatta bazen cevap bile vermez. Çünkü onun amacı, seni düşündürmek, ezberleri bozmak ve kendi yolunu bulmanı sağlamaktır.

Diyelim ki biri geldi ve dedi ki: “Felsefe işe yaramaz, zaten hiçbir soruya net cevap vermiyor”. Belki haklı gibi görünür, ama aslında felsefe tam da o soruya “Peki, işe yaramak ne demek? diye sorarak başlar. Yani o cevap vermez, ama seni sorulara çeker. Çünkü bazı cevaplar dışarıda değil, insanın içindedir. Ve felsefe, işte o içe doğru yapılan yolculuktur.

———

Editör notu:

Pekii gelelim sizin felsefeyi nasıl tanımladığınıza. Hakikaten sen felsefeyi nasıl tanımlarsın? Yorum yazmayı unutma güzel insan