Selam ey sabrın ucunda bekleyen sevgili okur!
Bugün seni sabrın filozofu, “başıma ne gelirse gelsin yüzümü bile ekşitmem” diyen adamla tanıştıracağım:
Zeno.
Kendisi Stoacılığın kurucusu. Yani günümüz dertlerine şöyle bakan bir bilge:
“Ayrıldınız mı? Takma. Olaylar seni değil, sen olayları yönetirsin.”
Gelin birlikte “Zeno-vari” bir yaşam nasıl olurmuş görelim — modem, sınav, aşk, hepsi dahil!
Zeno Kimdir? (Zeno ama drama değil)
Zeno, M.Ö. 300 civarında yaşamış. Atina’da Stoacı felsefeyi kurmuş.
“Stoacı” dediysek yanlış anlama, bu “hiç duygun olmasın” demek değil.
Tam tersi: Duygular var ama onlar seni yönetmesin.
Zeno’nun hayat felsefesi şuydu:
“Elimde olmayan şeyler için üzülmem. Elimde olan şeyler için sorumluluk alırım.”
Yani Zeno’nun hayat mottosu:
“Ya kontrol et, ya boşver.”
Stoacılık = “Sakin Kal ve Devam Et” Felsefesi
Zeno’ya göre hayat ikiye ayrılır:
Kontrol edebildiğimiz şeyler: Davranışlarımız, tepkilerimiz, düşüncelerimiz. Kontrol edemediğimiz şeyler: Hava durumu, sınav soruları, başkalarının ne yaptığı, Wi-Fi sinyali.
Ve Zeno diyor ki:
“Sadece 1. kategoriye odaklan. 2. kategoriyle uğraşmak seni sinirlendirir, yorar, saç döker.”
Bugün yaşasaydı kesin şöyle olurdu:
“Arkadaşım mesajı görüp dönmedi.” Zeno: “Bu senin kontrolünde değil, sakinleş ve çay iç.”
Zeno Modern Dünyada Yaşasaydı…
Haydi hayal edelim:
Sınav sonucu açıklanmadı: Diğer herkes: “Of kaç puan gelir acaba?” Zeno: “Ben elimden geleni yaptım. Geri kalanı evren bilir.” Modem gitti: Diğer herkes: “BU NE YA! FİNAL HAFTASI, VİDEO AÇAMIYORUM!” Zeno: “Dış dünya karışık olabilir, iç huzurum sabit.” Crush başka biriyle story attı: Diğer herkes: “Bitiyorum…” Zeno: “İnsanlar özgürdür. Ben kendi ahlakımı korurum.”
Yani Zeno, “drama” yerine “denge” arayanların filozofu.
Neden Herkes Biraz Zeno Olmak İstiyor Ama Olamıyor?
Çünkü:
Biz sonuç odaklıyız. Zeno ise sürece odaklanır. Biz “hakkımı verin” diye bağırıyoruz. Zeno “elimden geleni verdim” diyor. Biz o story’yi 27 kez izliyoruz. Zeno bir bakar ve der ki: “Kader böyleymiş.”
Ama yine de… onun felsefesi günümüz kaosunda bir tür zihinsel yoga gibi.
Zeno’dan Günümüze Gelen Reçete:
Başına geleni değil, ona verdiğin tepkiyi kontrol et. Şikayet etmeyi bırak, kabul etmeyi dene. Her duyguya kapılma, bir adım geri çekilip gözlem yap.
Ve unutma:
Zeno ağlamazdı. Ama belki içinden hafifçe “hıh” derdi.
Eh soru zamanı geldi:
Sen hangi durumlarda Zeno gibi davranabiliyorsun? Modem gidince iç huzurun da mı gidiyor? “Benim kontrolümde mi?” diye sormak sence işe yarar mı?