Etiket: düşünme
-
Zeus: İlişki Bağımlısı mıydı? Tanrıların Freud’u Ne Derdi?
Merhaba sevgili “Aşkı bulamadım ama yıldırım gibi çarptı” diyen okur! Bugün seni mitolojide tanrıların babası, göklerin efendisi ama duygusal istikrar konusunda sınıfta kalan biriyle tanıştıracağım: Zeus. Yani Yunan mitolojisinin CEO’su. Ama şöyle bir durum var: Adam koskoca tanrı ama duygusal bağlılık konusunda sınıfta kalıyor gibi. Hazırsan Zeus’un gökyüzündeki tahtından inip psikolojik terapi odasına birlikte gidelim.…
-
Platon’un Mağarası ve Matrix Gerçeği: Mavi Hap mı, Kırmızı mı?
Merhaba sevgili “Ben gerçeği arıyorum ama telefonum yüz tanımadı” diyen sorgulayıcı okur! Bugün seni, felsefenin en ikonik alegorisini alıp bir sinema klasiğiyle birleştirmeye götürüyorum: Platon’un Mağara Alegorisi x Matrix. Biri M.Ö. 380’de yazılmış, diğeri 1999’da vizyona girmiş. Ama ikisi de aynı şeyi soruyor: “Gerçek sandığın şey, gerçekten gerçek mi?” Cevap: Bilmiyoruz ama kesin olan bir…
-
Stoacılar Neden Ağlamıyordu?
Merhaba sevgili “dramı severim ama içime atarım” diyen filozof ruhlu okur! Bugün seninle, tarih boyunca duygular karşısında en “sakin,” en “soğukkanlı,” en “bana mısın demeyen” tayfaya gidiyoruz: Stoacılar. Kendilerine antik çağın “duygu filtresi açık adamları” da diyebiliriz. Herkes ağlarken onlar susuyordu. Herkes sevgiyle yanıp tutuşurken onlar şöyle diyordu: “Bu da geçer. Geçmezse bile… ben geçerim.”…
-
Theano: Pisagor’un Karısı Değil, Pisagor’dan Daha Derin Düşünen Kadın
Merhaba sevgili “Kadınlar tarih boyunca neden görünmezdi?” diye haklı sorular soran okur! Bugün seni, matematikle felsefeyi mutfakta değil, bilgi laboratuvarında birleştiren müthiş bir kadının hikayesine götürüyorum: Theano. Pisagor’un eşi diye tanıtılan ama aslında Pisagorculuğun kuramcılarından biri olan kadını. Kendisine “Pisagor’un karısı” denmesi, Einstein’a “birinin damadı” demek gibi bir şey. Hazırsan Theano’nun “sessiz devrim”ini birlikte keşfedelim.…
-
Han Feizi Gelseydi: Disiplin mi, Özgürlük mü?
Merhaba sevgili “ben kurallara uyuyorum ama neden hâlâ başıma geliyor?” diye soran okur! Bugün seni uzak doğunun “sert ama adaletli” filozofuyla tanıştırıyorum: Han Feizi. Kendisi diyor ki: “İnsan doğası gereği bencildir. O yüzden iyi vatandaş, sadece iyi yasayla olur.” Yani bu arkadaş Konfüçyüs gibi “ahlak, erdem, iyilik” falan demiyor. Diyor ki: “Kuralsız insana güvenme. Ceza…
-
Zeno ve İçsel Sakinlik: Wi-Fi Gittiğinde Ağlamayan İnsan Modeli
Selam ey sabrın ucunda bekleyen sevgili okur! Bugün seni sabrın filozofu, “başıma ne gelirse gelsin yüzümü bile ekşitmem” diyen adamla tanıştıracağım: Zeno. Kendisi Stoacılığın kurucusu. Yani günümüz dertlerine şöyle bakan bir bilge: “Ayrıldınız mı? Takma. Olaylar seni değil, sen olayları yönetirsin.” Gelin birlikte “Zeno-vari” bir yaşam nasıl olurmuş görelim — modem, sınav, aşk, hepsi dahil!…
-
Aşkın Felsefesi: Diotima’dan Tinder Çağına
Selam sevgili felsefe romantikleri! Bugün seni Platon’un “Şölen” adlı eserinde adı geçen ama çoğu zaman satır aralarında kaybolan bir filozofla tanıştıracağım: Diotima. Kendisi “aşk nedir?” sorusunun cevabını Sokrates’e anlatmış kadın — yani düşün ki, Sokrates bile “Aaa, o muazzam biri ya!” diyor. Ve evet, o bir kadın filozof. Hem de Antik Yunan’da! Gelin birlikte Diotima’nın…
-
Teknoloji Tanrı Oldu mu? Nietzsche’nin Tanrısı Öldü Ama Wi-Fi Sağ Olsun
Merhaba hem ruhsal boşluğu hem de şarjı %3 kalan değerli okur! Bugün seni tanrıların, filozofların ve… modem ışıklarının yanıp söndüğü bir dünyaya götürüyorum. Nietzsche yıllar önce “Tanrı öldü!” dediğinde muhtemelen bu kadar çok insanın “modem gittiğinde dua etmeye başlamasını” hayal etmemişti. Ama biz buradayız, teknolojiyle kafayı bozmuş modern insanlar olarak… kutsal bağlantımız: Wi-Fi! Nietzsche: “Tanrı…
-
Marx, Kapital ve Alışveriş Sepetim: Tüketim Toplumunun İçinden Geçen Felsefe
Merhaba indirim görünce “ben bunu düşünmemiştim ama kesin lazım olur” diyerek sepete atan güzel okur! Bugün alışveriş sepetimizde biraz farklı şeyler var: Domates, yumurta, bir adet Kapital, bir de sınıf bilinci! Karl Marx, tüketim toplumuna daha AVM’ler yokken bile kıl oluyordu. Ama günümüzü görse muhtemelen “Sepetinizdeki ürünler arasında sınıfsal çelişki var” diye uyarı verirdi. Hazırsan,…
-
İnsan Özgür müdür, Yoksa Netflix mi Seçiyor Ne İzleyeceğimizi?
Merhaba özgür iradesine pek güvenemeyen ama menüde “garanti” dizi görünce tıklayan değerli okurum! Bugün seni felsefenin “en tartışmalı” ama en iç gıcıklayıcı sorusuyla baş başa bırakıyorum: İnsan gerçekten özgür mü? Yoksa sadece seçenekler arasında salınan bir algoritma mı? Varoluşçular Sahneye Buyursun Modern çağ filozoflarından Sartre, Camus ve Kierkegaard diyor ki: “Hayatın anlamı hazır gelmez, sen…
Felsefecikız. 