Etiket: insan
-
Bilim Ne Derse O mu? – Bilim Felsefesiyle Gerçekliğe Bakış
Bugün biri sana “Bilim kanıtladı!” dediğinde hemen inanıyorsun değil mi? Ama felsefe hemen araya girer ve sorar: “Hangi bilim? Hangi yöntemle? Ne kadar güvenilir?” Bilim nedir? Nasıl işler? Ne kadar güvenilir? Ve en önemlisi: Her şeyi açıklayabilir mi? Bilim Ne Zaman Başladı? Aristo ile doğaya bakış başladı. Galileo ve Newton’la gözlem ve matematiksel yasa kavramı…
-
Tanrı Var mı? – Din Felsefesiyle İnancın Peşinde
Bir gün gökyüzüne baktın ve dedin ki: “Burada bir şey olmalı.” İnsan yüzyıllardır bu hissin peşinden koştu. Evrenin bir yaratıcısı var mı? Tanrı varsa nasıl bir varlık, yoksa neden bu kadar çok insan ona inanıyor? Din felsefesi, inançla akıl arasında bir köprü kurmaya çalışır. Sorgular, sınar, şüphe eder ama yok saymaz. Tanrı’nın Varlığına Dair Argümanlar…
-
Adalet Herkese Mi Var, Yoksa VIP Kartı Olanlara Mı? – Siyaset Felsefesiyle Devlete Bakış
Diyelim ki sınıfta sınav ertelendi ama sadece bazıları biliyor. Sana haber verilmemiş. Sonra da öğretmen “adaletli davrandım” diyor. İşte o an içinden bağırmak gelir: “Burası monarşi mi, demokrasi mi sayın hocam?” Siyaset felsefesi işte tam bu noktada başlar: Adalet nedir? Devlet kimin içindir? Gücü kim verir, kim kullanır? Platon – Devlet Bilgelerin Oyunudur Platon’a göre…
-
Bu Dünya Gerçek mi, Yoksa Düş Mü? – Varlık Felsefesiyle Kafayı Yakalım
Sabah alarm çalıyor. Gözlerini açıyorsun. Telefon ekranı, sınıf grubu, annemin “kalk artık” sesi… Ama dur bir dakika. Ya bütün bunlar gerçek değilse? Ya rüyadaysak? Ya da bir simülasyonun içindeysek? Evet, varlık felsefesine hoş geldin! Burası gerçeklik dediğin her şeyi sorgulatan bir alan. Platon – Gördüğün Şeyler Aslında Gerçek Değil Platon’un meşhur mağara alegorisi vardır. İnsanlar…
-
Sanat Sanat İçin mi, Like İçin mi? – Estetik Üzerine Estetik Bir Yazı
Bir tabloya bakıyorsun. Sadece kırmızı bir nokta. Altında ise şöyle yazıyor: “İçsel çığlıkların dışavurumu.” Ve sonra yanındaki biri şöyle diyor: “Vay be… çok derin!” Sen ise içinden geçiriyorsun: “Acaba ben mi anlamıyorum, yoksa gerçekten bu bir şey mi?” Hoş geldin, estetik yani sanat felsefesi burası. Güzellik nedir, sanat ne işe yarar, herkes sanat yapabilir mi?…
-
İyilik Nerede Satılıyor? – Ahlak Felsefesi Üzerine Bir Tartışma
Bir gün markette dolaşırken düşündüm: “İyilik indirimde mi acaba? 1 alana 1 bedava?” Yoksa biz iyiliği sadece Instagram bio’muza yazmak için mi yapıyoruz? Ahlak felsefesi, işte tam burada devreye giriyor. Ne zaman doğruyu yapmış oluyoruz? Kim karar veriyor neyin doğru olduğuna? Ya da en felsefi haliyle: İyi nedir? Sokrates – Erdemli Olmak İçin Biraz Sorunlu…
-
Ben Bilmem, Sokrates Bilir – Bilgi Felsefesi Üzerine Bir Sohbet
Bazen her şeyi bildiğimi sanıyorum. Ta ki YouTube’da “Evren aslında ters dönse ne olurdu?” videosuna tıklayana kadar. O anda kafamda şimşekler çakıyor: Ben gerçekten hiçbir şey bilmiyorum. Ama dur bir dakika… Bu cümle bir yerden tanıdık geliyor değil mi? Sokrates’e göre en bilge insan, bilgisizliğinin farkında olandır. Yani “bildiğim tek şey, hiçbir şey bilmediğimdir” diyorsa,…
-
Kahve Bitince Stoacı Kalabilir misin?
Merhaba sabah kahvesini içmeden insanlığa karışamayan ama bir yandan da “ben iç huzuruma sahibim” diyen sevgili okur! Bugün seni modern hayatın en gerçek, en acil ve en kahverengi krizine götürüyorum: Kahve yok. Ve sen Stoacı olduğunu iddia ediyorsun. Şimdi gerçekten dürüst olalım: Marcus Aurelius 21. yüzyılda yaşasaydı, sabah gözlerini açar açmaz filtre kahve için “önce…
-
Pirron’a Göre Hayat: “Bilmiyorum” Demenin Sanatı
Merhaba “Her konuda bir fikrim var ama hiçbirinden tam emin değilim” diyen değerli okur! Bugün seni, felsefenin “emin olma krizini” başlatan adamla tanıştıracağım: Pyrrhon. Kendisi şöyle diyor: “Hiçbir şey kesin değil. O yüzden en iyisi… susmak, gözlemlemek ve sinirlenmeden yaşamak.” Yani düşünsene, adam felsefeyle uğraşıyor ama sonuç olarak “Bilmiyorum ya…” demeyi sanat haline getirmiş. Modern…
-
Hypatia: Eski Çağın Bilim Kadını, Bugünün Bilim Kurgu Kahramanı
Merhaba sevgili “bilim candır ama linç etmeyin yeter” diyen okur! Bugün seni Antik Çağ’ın karanlık sokaklarında, ama parlayan bir zeka ışığında gezdireceğim. Hypatia adında bir kadınla tanıştıracağım: Matematikçi Astronom Filozof Ve… maalesef erkek egemenliğinin gazabına uğramış bir kahraman. Kısacası: Kadınların sadece kahve yapmadığını 1600 yıl önce kanıtlamış biri. Hypatia Kimdir? İskenderiye’nin Bilim Yıldızı Hypatia, M.S.…
Felsefecikız. 