Etiket: philosophy
-
Descartes’tan Günümüze: Düşünüyorum, o hâlde… biraz kaygılıyım?
Selam felsefesever dostum! Bugün birlikte felsefenin en “havalı kelimesini” mercek altına alıyoruz: “Cogito ergo sum”. Yani bizim mahalledeki haliyle: “Düşünüyorum, öyleyse varım.” Ama Descartes amca bunu dediğinden beri düşünüyoruz, düşünüyoruz… düşünmekten kaygı bozukluğuna geçtik. Acaba o zamanlar kaygıdan haberi olsa şöyle der miydi: “Düşünüyorum, öyleyse… keşke biraz az düşünseydim.” Kim Bu Descartes? René Descartes… 1600’lerin…
-
Sigmund Freud: Rüyalarınızı Anlatın, Sizi Çocukluğunuza Götüreyim
“İnsan ne zaman ki düşünmeyi bırakır, o zaman düşlemeye başlar.” – Sigmund Freud ⸻ Freud Seni Yastığında da Rahat Bırakmaz Gece rüya gördün. Diyelim ki eski sevgilin köpeğe dönüşmüş ve sana “Bu senin ablanın suçu!” demiş.Garip, değil mi?Ama Freud bunu duyunca şöyle derdi: “Bilinçaltın konuşmuş canım, ben duydum.” Sigmund Freud’un dünyasında hiçbir şey göründüğü gibi…
-
Charles Darwin: Doğa Seni Seçmedi Canım, Sen Elendin!
“Hayatta kalanlar ne en güçlü olanlardır ne de en zeki olanlar. Değişime en iyi uyum sağlayanlardır.” – Charles Darwin ⸻ Lise Biyolojisinde Unuttuğumuz Adamı Hatırlayalım mı? Biyoloji dersinde herkesin bir kere duyduğu o isim: Charles Darwin.Ama itiraf edelim: Çoğumuz onu sadece “maymundan geldik diyen adam” diye tanıdı. Halbuki Darwin öyle bir şey doğrudan demedi bile.Ve…
-
Karl Marx: Bir Hayalet Dolaşıyor, Blog Sayfalarında!
“Filozoflar bugüne dek yalnızca dünyayı çeşitli biçimlerde yorumladılar; oysa mesele onu değiştirmektir.” – Karl Marx Marx Gelseydi Sınıf Arkadaşına “Emek Senin Neyin Oluyor?” Diye Sorar mıydı? Hayatında bir noktada “Bu kadar çalışıyorum ama karşılığını neden alamıyorum?” diye düşündüysen… ya da “Zengin neden hep daha zengin oluyor, fakir neden hep daha fakir?” diye sorguladıysan…Tebrikler! Senin içindeki…
-
Søren Kierkegaard: Melankolinin Prensi, Varoluşun Çığlığı
“Kendi olmak, insanın olmak istemediği kişi olmasıdır.” – Kierkegaard Bu satırı okuyunca hemen gaza gelip hayatını sorgulamaya başladıysan, geçmiş olsun… Kierkegaard etkisine hoş geldin! Bu yazıda birlikte hem varoluşu tartışacağız hem de içimizdeki “melankolik ama derin düşünen” kişiye el sallayacağız. Hazırsan Kopenhag sokaklarında varoluşsal yürüyüşe çıkıyoruz. ⸻ Kierkegaard Kimdir? Bir Filozof mu, Bir Yazar mı,…
-
Hegel: Mantığın Dansı, Tinin Yolculuğu ve “Bu Daha Başlangıç!”
“Gerçek, bütündür.” – G.W.F. Hegel Felsefe tarihinde bazı filozoflar vardır ki seni sadece düşündürmez, aynı zamanda “Ben ne okudum az önce?” dedirtir. İşte Hegel tam olarak o adam. Ama korkma! Bu yazıda onun kıvrımlı cümleleri arasından geçerken sana fener tutacağım. Hem eğleneceğiz hem öğreneceğiz. Hazırsan, zihin yolculuğumuz başlıyor! ⸻ Hegel Kimdir? Ne Yapar Bu Adam?…
-
Romantik Çağ: Kalbin Hüküm Sürdüğü Altın Zamanlar
Şöyle bir sahne hayal edin:Uzun yıllar boyunca herkes “mantıklı ol”, “aklını kullan”, “duygularını kontrol et” diye büyütülmüş.İnsanlar neredeyse birer yürüyen hesap makinesine dönüşmüş.Sonra bir gün…Bir grup cesur sanatçı ve düşünür çıkıp diyor ki:“Yeter! Biz robot değiliz! Bizim de hislerimiz var!” İşte böyle patladı Romantik Çağ:Kalbin, hayal gücünün ve tutkunun sahneye çıktığı en coşkulu dönem! ⸻…
-
Immanuel Kant: Saf Aklın Efendisi mi, Yoksa Evrenin En Tatlı Dertlisi mi?
Felsefenin ağır toplarından biriyle tanışın: Immanuel Kant. Hani şu “Aklı kullan ama dikkatli ol” diyen, herkesin ciddiyetle yaklaştığı ama aslında içten içe hayatın trajikomik taraflarını görebilen dâhi. Gelin Kant’ı biraz yakından, ama bir çay demli havasında tanıyalım. Önce Biyografi: Düzenin Ta Kendisi Kant 1724’te Prusya’nın Königsberg kentinde doğdu (bugünkü Kaliningrad).Hayatı boyunca doğduğu yerden neredeyse hiç…
-
Ampulü Kim Yaktı? – Aydınlanma Çağına Tatlı, Uzun, Bol Işıklı Bir Bakış
Merhaba sevgili okur!Bugün seninle birlikte tarih kitaplarının biraz küf kokan ama bol fikirli raflarından birini açıyoruz. Hedefimiz: Aydınlanma Çağı! Evet, kulağa sanki evin salonunun loş ışığını artırmak gibi geliyor ama aslında bu olay bayağı “zihin lambası açmakla” ilgili.Yani Aydınlanma: Kafada şimşekler çaktırma sanatı. Şimdi gözünü kapat ve 1600’lerin sonunu hayal et. (Kapama, okumaya devam et…
-
George Berkeley: “Bunlar Hepsi Bir Hayal Mi?”
George Berkeley, yani bizim “Var olmak, algılanmak demektir” diye meşhur olan arkadaş. Evet, doğru duydunuz! Berkeley’e göre, fiziksel dünyada gerçekten var olan bir şey yok. Yani, biz bir nesneyi gördüğümüzde aslında neyi gördüğümüzü düşünmüyoruz, sadece o nesneyi algılıyoruz. Sadece “Algılanan” var! Hani bazen bir şeyin gerçekten var olup olmadığını sorgularsınız ya, işte Berkeley de tam…