Etiket: stoacılık
-
Kahve Bitince Stoacı Kalabilir misin?
Merhaba sabah kahvesini içmeden insanlığa karışamayan ama bir yandan da “ben iç huzuruma sahibim” diyen sevgili okur! Bugün seni modern hayatın en gerçek, en acil ve en kahverengi krizine götürüyorum: Kahve yok. Ve sen Stoacı olduğunu iddia ediyorsun. Şimdi gerçekten dürüst olalım: Marcus Aurelius 21. yüzyılda yaşasaydı, sabah gözlerini açar açmaz filtre kahve için “önce…
-
Pirron’a Göre Hayat: “Bilmiyorum” Demenin Sanatı
Merhaba “Her konuda bir fikrim var ama hiçbirinden tam emin değilim” diyen değerli okur! Bugün seni, felsefenin “emin olma krizini” başlatan adamla tanıştıracağım: Pyrrhon. Kendisi şöyle diyor: “Hiçbir şey kesin değil. O yüzden en iyisi… susmak, gözlemlemek ve sinirlenmeden yaşamak.” Yani düşünsene, adam felsefeyle uğraşıyor ama sonuç olarak “Bilmiyorum ya…” demeyi sanat haline getirmiş. Modern…
-
Hypatia: Eski Çağın Bilim Kadını, Bugünün Bilim Kurgu Kahramanı
Merhaba sevgili “bilim candır ama linç etmeyin yeter” diyen okur! Bugün seni Antik Çağ’ın karanlık sokaklarında, ama parlayan bir zeka ışığında gezdireceğim. Hypatia adında bir kadınla tanıştıracağım: Matematikçi Astronom Filozof Ve… maalesef erkek egemenliğinin gazabına uğramış bir kahraman. Kısacası: Kadınların sadece kahve yapmadığını 1600 yıl önce kanıtlamış biri. Hypatia Kimdir? İskenderiye’nin Bilim Yıldızı Hypatia, M.S.…
-
Platon’un Mağarası ve Matrix Gerçeği: Mavi Hap mı, Kırmızı mı?
Merhaba sevgili “Ben gerçeği arıyorum ama telefonum yüz tanımadı” diyen sorgulayıcı okur! Bugün seni, felsefenin en ikonik alegorisini alıp bir sinema klasiğiyle birleştirmeye götürüyorum: Platon’un Mağara Alegorisi x Matrix. Biri M.Ö. 380’de yazılmış, diğeri 1999’da vizyona girmiş. Ama ikisi de aynı şeyi soruyor: “Gerçek sandığın şey, gerçekten gerçek mi?” Cevap: Bilmiyoruz ama kesin olan bir…
-
Stoacılar Neden Ağlamıyordu?
Merhaba sevgili “dramı severim ama içime atarım” diyen filozof ruhlu okur! Bugün seninle, tarih boyunca duygular karşısında en “sakin,” en “soğukkanlı,” en “bana mısın demeyen” tayfaya gidiyoruz: Stoacılar. Kendilerine antik çağın “duygu filtresi açık adamları” da diyebiliriz. Herkes ağlarken onlar susuyordu. Herkes sevgiyle yanıp tutuşurken onlar şöyle diyordu: “Bu da geçer. Geçmezse bile… ben geçerim.”…
-
Theano: Pisagor’un Karısı Değil, Pisagor’dan Daha Derin Düşünen Kadın
Merhaba sevgili “Kadınlar tarih boyunca neden görünmezdi?” diye haklı sorular soran okur! Bugün seni, matematikle felsefeyi mutfakta değil, bilgi laboratuvarında birleştiren müthiş bir kadının hikayesine götürüyorum: Theano. Pisagor’un eşi diye tanıtılan ama aslında Pisagorculuğun kuramcılarından biri olan kadını. Kendisine “Pisagor’un karısı” denmesi, Einstein’a “birinin damadı” demek gibi bir şey. Hazırsan Theano’nun “sessiz devrim”ini birlikte keşfedelim.…
-
Han Feizi Gelseydi: Disiplin mi, Özgürlük mü?
Merhaba sevgili “ben kurallara uyuyorum ama neden hâlâ başıma geliyor?” diye soran okur! Bugün seni uzak doğunun “sert ama adaletli” filozofuyla tanıştırıyorum: Han Feizi. Kendisi diyor ki: “İnsan doğası gereği bencildir. O yüzden iyi vatandaş, sadece iyi yasayla olur.” Yani bu arkadaş Konfüçyüs gibi “ahlak, erdem, iyilik” falan demiyor. Diyor ki: “Kuralsız insana güvenme. Ceza…
-
Zeno ve İçsel Sakinlik: Wi-Fi Gittiğinde Ağlamayan İnsan Modeli
Selam ey sabrın ucunda bekleyen sevgili okur! Bugün seni sabrın filozofu, “başıma ne gelirse gelsin yüzümü bile ekşitmem” diyen adamla tanıştıracağım: Zeno. Kendisi Stoacılığın kurucusu. Yani günümüz dertlerine şöyle bakan bir bilge: “Ayrıldınız mı? Takma. Olaylar seni değil, sen olayları yönetirsin.” Gelin birlikte “Zeno-vari” bir yaşam nasıl olurmuş görelim — modem, sınav, aşk, hepsi dahil!…
-
Aşkın Felsefesi: Diotima’dan Tinder Çağına
Selam sevgili felsefe romantikleri! Bugün seni Platon’un “Şölen” adlı eserinde adı geçen ama çoğu zaman satır aralarında kaybolan bir filozofla tanıştıracağım: Diotima. Kendisi “aşk nedir?” sorusunun cevabını Sokrates’e anlatmış kadın — yani düşün ki, Sokrates bile “Aaa, o muazzam biri ya!” diyor. Ve evet, o bir kadın filozof. Hem de Antik Yunan’da! Gelin birlikte Diotima’nın…
-
Teknoloji Tanrı Oldu mu? Nietzsche’nin Tanrısı Öldü Ama Wi-Fi Sağ Olsun
Merhaba hem ruhsal boşluğu hem de şarjı %3 kalan değerli okur! Bugün seni tanrıların, filozofların ve… modem ışıklarının yanıp söndüğü bir dünyaya götürüyorum. Nietzsche yıllar önce “Tanrı öldü!” dediğinde muhtemelen bu kadar çok insanın “modem gittiğinde dua etmeye başlamasını” hayal etmemişti. Ama biz buradayız, teknolojiyle kafayı bozmuş modern insanlar olarak… kutsal bağlantımız: Wi-Fi! Nietzsche: “Tanrı…
Felsefecikız. 